Wals met Ari

Het moment waarop de soldaat zich niet meer kan buiten sluiten van alle traumatische oorlogs-ervaringen komt in de sublieme film 'Waltz with Bashir' op het moment dat hij in een verwoest hippodroom vol gewonde en gedode paarden zijn reflectie in de ogen van een stervend paard ziet.

Het verhaal behandelt de zoektocht van de regisseur/ hoofdpersoon/ ex-soldaat Ari Folman naar zijn eigen betrokkenheid bij en herinneringen aan de gruwelijke slachting in de Palestijnse kampen Sabra en Shatila. Door de 'documentaire' in oogverblindende animatie (met versterkende soundtrack) te brengen ontstaat erbij de kijker een zelfde afstandelijkheid als de regisseur met zijn eigen herinneringen/ ervaringen.

Net als de dissociatie van de soldaat en Folman kan de kijker zich door het gebruik van de animatie distantiëren van de realiteit. Maar net als de hoofdpersoon en de soldaat zullen wij ook de reis en de uitbarsting van de werkelijkheid niet kunnen ontlopen...

In de recensie van het NRC wordt de therapie die het maken van Waltz with Bashir voor Ari Folman was vergeleken met de uitleg die de Groningse bard/ dichter Jean Pierre Rawie ooit gaf over zijn gedicht Sterfbed, dat handelt over de dood van zijn vader. Dit gedicht wilde ik jullie niet onthouden :

Mijn vader sterft; als ik zijn hand vasthoud,

voel ik de botten door zijn huid heen steken.

Ik zoek naar woorden, maar hij kan niet spreken

en is bij elke ademtocht benauwd.

Dus schud ik kussens en verschik de deken,

waar hij met krachteloze hand in klauwt;

ik blijf zijn kind, al word ik eeuwen oud,

en blijf als kind voor eeuwig in gebreke.

Wij volgen éen voor éen hetzelfde pad,

en worden met dezelfde maat gemeten;

ik zie mijzelf nu bij zijn bed gezeten

zoals hij bij zijn eigen vader zat:

straks is hij weg, en heeft hij nooit geweten

hoe machteloos ik hem heb liefgehad.

Een veel uitgebreider en erg sterke beschrijving/ ontcijfering van deze film bevindt zich hier.